#قسمت_چهاردهم_کتاب_مزخرفات _فارسی

بازنویسی کلیت کتاب 'مزخرفات فارسی'

رضا شکراللهی

انتشارات ققنوس،زمستان1396

چاپ ششم 1398

هزار و صد نسخه
=====================================

فهرست

مقدمه9

زنگ اول: شیرینی زبان11

ِگردن نازکِ زبان مادری14

هکسره حق مسلم ماست16

دستاوردهایی که با پا می آوریم18

در ستایشِ کردن21

منتظران متوقع23

مختلفِ گوناگونِ پر شمارِ متفاوت26

29!راجبه حیضّ انتفا

مزخرفاتِ لایتَچَسَبک32

لشکر گاف35

یدک کشیِ ورزشی و سیاسی37

کلنجار39

دستمال قیصریه در قیطریه42

44معلق بازی پیش غازی یا قاضی؟

سنگی برای واکندن، سنگی برای به سینه زدن46

بحث شیرین پنبه زنی 48

50!چه کشکی،چه پشمی،چه دوغی

مَثَل های "آب"دارِ خشکیده52

دمار روزگار یعنی کجا؟54

دو دلار بده آش57

اکبر مشتی مندلی59

دروغ حناق هست یا نیست؟61

ثواب و کباب و صواب64

دست مریزاد یا پس مریضاد؟66

تصفیه حساب یا تسویه حساب68

محذور و محظور و معذور71

74!خبرگضاری

پیشخان یا پیشخوان؟76

کج دار و مریز79

انضباط دسته دار81

غلت زدن در غلط83

اِعمالِ قانون را صرف نکنید87

جیگر یا میانجیگر؟89

آپاراتی تسلیت90دستاوردهایی که با پا می آوریم

غلط نامصطلح93

انتقادِ آدم باید از آدم باشد95

رشادت در رسوخ97

مراقب رقیب باشید99

این جانبه شاعره ای هستم فارسی زبانه101

جهشِ سوق الجیشی103

تیترهای چپ اندر قیچی105

نتایج همه کَس کُش109

گفت وگو با طعم "واو" 112

نوروز؛از جشن تا عید114

لفت دادن در یک ثانیه116

پینگلیش؛ نوشتن به سبک دایناسورها118

این یکی شیر است که همرسانی می شود120

خرکیف و عصر هیروگلیف مدرن122

دستم رو بگیر، نه دستمُ  و نه دستم و125

غلط کردی که خوب نوشتی130

یک فقره ویرایش سیاسی132

زنگ آخر: ویراستار یا وَویراستار؟134
============================

معلق بازی پیش غازی یا قاضی؟

بعید می دانم کسی پیدا شود که موقع حرف زدن اشتباه لپی نداشته باشد.منظورم تپق نیست،دقیقآ مواردی است که کلمه یا اصطلاحی را در جایغلط به کار می بریم. اشتباه های لپی گاهی شامل حال ضرب المثل هایمان هم می شود. دقت کردن به صورت و معنای ضرب المثل ها باعث می شود مثلا فلان روزنامه مشهور تیتر بزند:"اوباما یخ روی سنگ شد"، یعنی جای سنگ و یخ را عوض کند و نه دبیر سرویس متوجهِ این اشتباه بشود،نه ویراستار احتمالی و نه سر دبیر روزنامه.

مثالی دیگر می زنم که عام تر باشد. بعید است تا حالا از ضرب المثل "پیش غازی و معلق بازی" استفاده نکرده باشید، یعنی "معلق زدن پیش کسی که روی بند معلق می زند و شیرین کاری می کند،هنرنماییِ ناچیزی است". اما "غازی" را به صورت "قاضی" در ذهن می آوریم یا می نویسیم.دلیل آن هم روشن است؛ واژه "غازی" به معنای "بندباز"از زبان ما رخت بربسته اما سروکارمان با واژه "قاضی"هنوز بسیار است و هر روز هم بیشتر می شود انگار.

بیشتر ضرب المثل ها عامیانه اند و برخی از آن ها نیز واژه هایی دارند که یا رکیک محسوب می شوند یا استفاده از آن ها در فضای رسمی ناپسند است و بی ادبی. همه ما در گفتار عامیانه از این جور ضرب المثل ها زیاد به کار می بریم، چون خیلی ساده و سریع و سرراست مقصود ما را می رسانند.ولی آیا می توان در جایگاه های رسمی مثل ریاست جمهوری از نوع معجزه هزاره سوم و نظایر آن هم آن ها را