#کتاب_مزخرفات_فارسی_قسمت38م

بازنویسی کلیت کتاب 'مزخرفات فارسی'

رضا شکراللهی

انتشارات ققنوس،زمستان1396

چاپ ششم 1398

هزار و صد نسخه
=====================================
فهرست

مقدمه9

زنگ اول: شیرینی زبان11

ِگردن نازکِ زبان مادری14

هکسره حق مسلم ماست16

دستاوردهایی که با پا می آوریم18

در ستایشِ کردن21

منتظران متوقع23

مختلفِ گوناگونِ پر شمارِ متفاوت26

29!راجبه حیضّ انتفا

مزخرفاتِ لایتَچَسَبک32

لشکر گاف35

یدک کشیِ ورزشی و سیاسی37

کلنجار39

دستمال قیصریه در قیطریه42

44معلق بازی پیش غازی یا قاضی؟

سنگی برای واکندن، سنگی برای به سینه زدن46

بحث شیرین پنبه زنی 48

50!چه کشکی،چه پشمی،چه دوغی

مَثَل های "آب"دارِ خشکیده52

دمار روزگار یعنی کجا؟54

دو دلار بده آش57

اکبر مشتی مندلی59

دروغ حناق هست یا نیست؟61

ثواب و کباب و صواب64

66دست مریزاد یا پس مریضاد

تصفیه حساب یا تسویه حساب68

محذور و محظور و معذور71

74!خبرگضاری

پیشخان یا پیشخوان؟76

کج دار و مریز79

انضباط دسته دار81

غلت زدن در غلط83

اِعمالِ قانون را صرف نکنید87

جیگر یا میانجیگر؟89

90آپاراتی تسلیت
غلط نامصطلح93

انتقادِ آدم باید از آدم باشد95

رشادت در رسوخ97

مراقب رقیب باشید99

این جانبه شاعره ای هستم فارسی زبانه101

جهشِ سوق الجیشی103

تیترهای چپ اندر قیچی105

نتایج همه کَس کُش109

گفت وگو با طعم "واو" 112

نوروز؛از جشن تا عید114

لفت دادن در یک ثانیه116

پینگلیش؛ نوشتن به سبک دایناسورها118

این یکی شیر است که همرسانی می شود120

خرکیف و عصر هیروگلیف مدرن122

دستم رو بگیر، نه دستمُ  و نه دستم و125

غلط کردی که خوب نوشتی130

یک فقره ویرایش سیاسی132

زنگ آخر: ویراستار یا وَویراستار؟134
===============================

مراقب رقیب باشید

گفتیم که در فارسی کلمه های زیادی داریم، به خصوص از ریشۀ عربی،که آن ها را در معنایی متفاوت با کاربرد اصلی یا قدیمیشان به کار می بریم. یکی از آن ها "رقیب" است، که به خصوص در عرصۀ عشق و عاشقیِ جوان ها پرکاربرد است و پردردسر. رقابت امروزه به معنای تلاش برای پیشی گرفتن بر یکدیگر به کار می رود، اما در اصل و اساس به معنای نگهبانی کردن بوده، یا همان ."مراقبت" خودمان.یعنی ما در گذر زمان، کلمۀ "رقابت" را از معنای اصلی خودش دور کرده ایم و به جای آن "مراقبت"راگذاشته ایم به تبعِ آن،"رقیب" را هم دیگر به جای "نگهبان و محافظ و مراقب" به کار نمی بریم و آن را برای کسی استفاده می کنیم که یا می خواهد در کسب و کار از ما پیشی بگیرد و "رقیب کاری" است، یا می خواهد معشوق ما را از چنگمان در آورَد و "رقیب عشقی" است. این را گفتم تا پس فردا اگر خواستید شعر و بیتی از سعدی یا حافظ انتخاب کنید و برای معشوقتان بفرستید و به درگاهش ناله هایجانسوز کنید، برندارید مثلآ به  نقل ازحافظ بنویسید

من ارچه در نظر یار خاکسار شدم     رقیب نیز چنین محترم نخواهد ماند

:یا از آن بدتر

روی تو کس ندید و هزارَت رقیب هست      در غنچه ای هنوز و صدَت عندلیب هست

رقیب در هر دوی این ابیات همان مراقب است و ربطی به رقیب توی ذهن شما ندارد.البته خیال نکنید مقصودم این است که از فرداَ کلمۀ "رقیب" را در معنای قبلی و ریشه ای اش استفاده کنید.غرض این است که با شناختِ بهتر واژه ها، شیرینی بیشتری از جزئیات زبان فارسی بچشیم و،به گفتۀ زنده یاد ابوالحسن نجفی، حواسمان باشد که غفلت از معنای اصلی این واژه .ها،اغلب موجبِ بد فهمی نوشته های پیشینیان، به خصوص شعر حافظ شده و می شود

نگران پیدا کردن شعر برای روضه های عاشقی هم نباشید. در آن دوران هم این طور نبوده که عشّاق از دردسر رقیبان در امان باشند، فقط جور دیگری درددل می کردند. مثلآ می توانید وجه عرفانیِ این بیت مولانا را بی خیال شوید و آن را برای معشوق بی وفا یا خدانکرده خیانتکاران بفرستید؛ صد در صد تضمینی، بدون درد و خونریزی:

 آه که من دوش چه سان بوده ام    آه که تو دوش که را بوده ای