Sunday, April 27, 2014

"سرزمین شیرین فلفلی من"; فیلم تازه ‌گلشیفته فراهانی


فیلم تازه ‌گلشیفته فراهانی؛ "سرزمین شیرین فلفلی من"
گلشیفته فراهانی در فیلم جدید خود "سرزمین شیرین فلفلی من" در نقش یک آموزگار پرکار و صبور کُرد ظاهر می‌شود. این فیلم در اروپا با استقبال چشم‌گیر منتقدان و تماشاگران روبرو شده است.
 
سرزمین شیرین فلفلی من از کارگردان سرشناس کُرد هینر سالیم، تازه‌ترین محصول کردستان، آلمان و فرانسه است. این فیلم برای نخستین بار در بخش نگاه دیگر جشنواره‌ی جهانی فیلم کن ۲۰۱۳ به نمایش در آمد. نام هینر سالیم دو دهه‌ی پیش با کار‌های بیادماندنی مانند ودکا و لیمو و اگر بمیری، می‌کشمت بر سر زبان‌ها افتاد. 

 
سرزمین شیرین فلفلی من


کردستان مستقل
"سرزمین شیرین فلفلی من" یک وسترن کُردی طنزآلود است که در طبیعت مسحورکننده‌ی "کردستان آزاد" فیلم‌برداری شده است. کردهای این منطقه پس از سرنگونی صدام حسین در سال ۲۰۰۳ سرانجام توانستند در "انتخابات آزاد" شرکت کنند و در سال ۲۰۰۵ احزاب و رهبرانشان را خود تعیین کنند.
----------------------------------------
جامعه‌ی آزاد بی‌قانون
تازه‌ترین کار هینر سالیم نیز به روابط و مناسبات اجتماعی کردستان، پس از پیروزی و کسب استقلال می‌پردازد؛ جامعه‌ای پدر سالار با بافت‌های گسست‌ناپذیر سنتی که هنوز در آن قانون و قانون‌مندی جائی ندارد و اسلحه و خشونت حرف اول و آخر را می‌زند.
-----------------------------------------
گذشته‌ی غم‌انگیز
هینر سالیم که سال‌ها در مهاجرت بسر برده و برای نخستین بار در سال ۲۰۰۸ برای تهیه‌ی مقدمات این فیلم به زادگاهش بازگشته، سرنوشت و آینده‌ی "کردستان موجود" را به نقل از پدربزرگ خود این‌گونه تعریف می‌کند: «گذشته‌ی ما غم‌انگیز است، زمان حال‌مان هم همین‌طور. باید خوشحال باشیم که آینده‌‌‌ای نداریم.» این برداشت، اغلب در نماهای زیبای فیلم با رنگ‌آمیزی‌های گویا بازتاب می‌یابد.
---------------------------------
رئیس پلیس و آموزگار
داستان فیلم "سرزمین شیرین فلفلی من"، داستان آشنایی و مبارزه‌ی باران (کرکماز ارسلان) و گوند (گلشیفته فراهانی) علیه استبداد و بی‌قانونی است. اولی در صف پیش‌مرگان کُرد برای استقلال زادگاهش تا پای جان جنگیده و دومی در رویای رسیدن به این استقلال، تحصیل کرده تا بعدها به "میهنش" ادای دین کند.
----------------------------------------
مبارزه با قاچاقچیان
باران در نمایی از فیلم می گوید: «قبلا که مبارزه می‌کردیم، آسون‌تر بود. حالا باید بسازیم.» وظیفه‌ی این مبارز پیشین در مقام رئیس پلیس، برقراری نظم در منطقه‌ای در مرز ایران و ترکیه است که به مرکز قاچاق نفت و دارو و مشروبات الکلی و بسیاری کالاهای نایاب دیگر تبدیل شده است. گوند هم آموزگار متعهدی است که بر خلاف میل ۱۲ برادر رشید خود و کدخدای ده، راهی این روستا می‌شود تا به "بچه‌ها" سواد یاد بدهد.
------------------------------------------
عشق و پیروزی
این که گوند و باران در راه انجام وظیفه‌ی خود و ادای دین با دشواری‌های بسیاری روبرو می‌شوند، از ابتدای فیلم روشن است. این که این دو به یکدیگر دل می‌بازند، هم همین‌طور. در این نما، باران آموزگار از روستا رانده‌شده را سوار بر ترک اسب خود به شهر نزدیک می‌برد.
-------------------------------------------
وسترنی کُردی با طنز خشک
فیلم "سرزمین شیرین فلفلی من" نه به‌دلیل موضوع داستان (که برای بیننده‌ی اروپایی قطعا خالی از جاذبه نیست)، بلکه به دلیل پرداخت تصویری و طنز خشک هینر سالیم (که خاص فیلم‌‌های او است)، مورد استقبال منتقدان قرار گرفته است. در این نقدها بازی گلشیفته فراهانی نیز در کنار سایر ویژگی‌های فیلم تحسین می‌شود.
-------------------------------------------
"سنگ صبور"
گلشیفته فراهانی از هنگامی که فعالیت هنری خود را در خارج از کشور آغاز کرده، همواره مورد تقدیر منتقدان اروپایی قرار گرفته است؛ از جمله در فیلم "سنگ صبور" به کارگردانی عتیق رحیمی. او در این فیلم در نقش زن وفاداری بازی می‌کند که به امید بهبودی همسر بیمار خود برای تامین معاش خانواده، حتی تن به خودفروشی می‌دهد.
----------------------------------------
"درباره‌ی الی"
گلشیفته فراهانی با بازی در فیلم "درباره‌ی الی" به کارگردانی اصغر فرهادی به شهرت جهانی رسید. این فیلم روایت‌گر زندگی چند خانواده است که برای گذراندن تعطیلات به شمال سفر می‌کنند: سپیده، مربی مهدکودک دختر خود، "اِلی" نامی را هم به این سفر دعوت می‌کند تا با احمد آشنا شود. با ناپدید شدن الی در ساحل دریا، این سفر به یک فاجعه بدل می‌شود.
------------------------------------------
"یک مشت دروغ"
گلشیفته فراهانی هنگامی که هنوز در ایران زندگی می‌کرد، به بازی در فیلم "یک مشت دروغ" به آمریکا دعوت شد. او در نماهایی از این فیلم در کنار "لئوناردو دی کاپریو" نقش‌آفرینی کرد. اما پس از بازگشت به ایران دچار مشکلات و "مزاحمت‌های ناشی از بی‌قانونی" شد: اداره‌ی گذرنامه پاسپورت فراهانی را توقیف کرد و وزارت اطلاعات بارها از او بازجویی به عمل آورد.
-----------------------------------------
"خورش آلو با مرغ"
گلشیفته فراهانی هم‌چنین در فیلم "خورش آلو با مرغ"، ساخته‌ی مرجان ساتراپی و ونسان پارونو (۲۰۱۱) بازی کرده است. این فیلم داستان عشق نافرجام یک نوازنده‌ی ویلون به نام "ناصر علی خان" را بازگو می‌کند که به زنی به نام "ایران" دل می‌بندد، به بیماری افسردگی دچار می‌شود و سرانجام خودکشی می‌کند.
--------------------------------------
"یک رویای خصوصی"
فراهانی در خارج از کشور روی صحنه‌ی تئاتر هم ظاهر شده است. تازه‌ترین کار او نمایشنامه‌ی "یک رویای خصوصی"، نوشته‌ی ایرج جنتی عطایی است که سپتامبر سال پیش با بازی بهروز وثوقی و سوسن فرخ‌نیا در هتل ماریتیم شهر بن آلمان به اجرا در آمد. در این نمایش گلشیفته فراهانی نقش دوستی‌ را بازی می‌کند که برای مراقبت از زوج مسنی مدتی‌ در خانه‌ی آن‌ها زندگی می‌کند.
--------------------------------------
"تبعیدی سلحشور"
گلشیفته فراهانی در گفت‌وگویی اختصاصی با دویچه وله "معضلات اجتماعی تبعید" را که در نمایش "یک رویای خصوصی" نیز بازتاب یافته، بر می‌شمرد و به این نتیجه می‌رسد که «ما تبعیدشدگان، قربانی نیستیم، سلحشوریم.»

No comments:

Post a Comment