#فارسی_شکر_است_آنرا_پاس_بداریم

ویراستاری_با_اعمال_شاقه_درست_بنویسیم# 

==============

رنج بردن

در نوشته های متاخر، گرته برداری نادرستی از فعل انگلیسی  و فرانسوی

to suffer / souffir

شده است. از معنی های این فعل یکی "رنج بردن" است و دیگری "مبتلا بودن، دچار بودن،گرفتار بودن". گرته برداری صورت گرفته به این شکل بوده که مترجمان بی دقت صرفا معنی نخست این فعل را در ذهن داشته و آنرا در جاهایی به جای معنی دوم نیز به کار برده اند. سپس رفته رفته این گرته برداری به متن های غیر ترجمه ای نیز راه یافته است.

:"مثال از کار برد درست "رنج بردن
او از گرسنگی رنج می برد-

.از ناسپاسی مردم زمانه رنج می برد-

:(مثال از کار برد نادرست "رنج بردن" (= مبتلا بودن 
.او از ناشنوایی رنج می برد-

.از ضعف حافظه رنج می برد-

البته در دو مثال اخیر اگر فرد وصف شده واقعا از آن آسیب رنج ببرد و بخواهیم به این رنج بردن اشاره کنیم، به کار بردن این فعل درست است؛ منتها در بسیاری اوقات مقصود فقط "مبتلا بودن" است. نکته شایان توجه در این خصوص این 

است که آمیختگی این دو معنا به حدی است که گاه نمی توان واقعا مرز میانشان را تشخیص داد. با این حال، به نظر می رسد در بسیاری از متن های معیار و علمی صرفا معنی دوم مد نظر است و به اشتباه آن را به جای "مبتلا بودن" به کار می برند. برای مثال، در متنی علمی که گزارشی در باره نوعی بیماری می دهد، هیچ مناسبتی ندارد که از "رنج بردن" بیمار سخنی به میان آید. به عبارت روشن تر، در چنین متنی موضوع سخن "بیماری و چند و چون آن" است، نه "بیمار و حال و

روز او". معمولا معنای نخست "رنج بردن"  در زمره امور شخصی و عاطفی جا می گیرد و معنای دوم آن، در شمار امور غیر شخصی. بر این اساس، در متنی با خصیصه های یاد شده به کار بردن این جمله به احتمال زیاد خطا است:
.بیماران این بخش از سرطان رنج می برند-
**********
نکته  دیگر این است که "رنج بردن" از خصوصیات جانداران است و در باره اشیای
بی جان و امور انتزاعی به کار نمی رود. حتی اگر به کار بردن این فعل برای غیر
جاندار مصداقی داشته باشد، در متن معیار و رسمی جای آن نیست؛ چرا که این کاربرد از زبان جز صنعت های ادبی است و با این گونه زبانی چندان سنخیتی ندارد.
بنابراین، به کار برد چنین جمله هایی غلط و ناروا است:
.این کتاب از بی نظمی عجیبی رنج می برد-
.اتاق از تاریکی رنج می برد-
رنج_می_ برد# گرته_برداری#زبان_فارسی#
نقش_رسانه#زبان_مطبوعات#درست _بنویسیم#
@virastkar