#کتاب_مزخرفات_فارسی_قسمت46م

بازنویسی کلیت کتاب 'مزخرفات فارسی'

رضا شکراللهی

انتشارات ققنوس،زمستان1396

چاپ ششم 1398

هزار و صد نسخه
=====================================
فهرست

مقدمه9

زنگ اول: شیرینی زبان11

ِگردن نازکِ زبان مادری14

هکسره حق مسلم ماست16

دستاوردهایی که با پا می آوریم18

در ستایشِ کردن21

منتظران متوقع23

مختلفِ گوناگونِ پر شمارِ متفاوت26

29!راجبه حیضّ انتفا

مزخرفاتِ لایتَچَسَبک32

لشکر گاف35

یدک کشیِ ورزشی و سیاسی37

کلنجار39

دستمال قیصریه در قیطریه42

44معلق بازی پیش غازی یا قاضی؟

سنگی برای واکندن، سنگی برای به سینه زدن46

بحث شیرین پنبه زنی 48

50!چه کشکی،چه پشمی،چه دوغی

مَثَل های "آب"دارِ خشکیده52

دمار روزگار یعنی کجا؟54

دو دلار بده آش57

اکبر مشتی مندلی59

دروغ حناق هست یا نیست؟61

ثواب و کباب و صواب64

66دست مریزاد یا پس مریضاد

تصفیه حساب یا تسویه حساب68

محذور و محظور و معذور71

74!خبرگضاری

پیشخان یا پیشخوان؟76

کج دار و مریز79

انضباط دسته دار81

غلت زدن در غلط83

اِعمالِ قانون را صرف نکنید87

جیگر یا میانجیگر؟89

90آپاراتی تسلیت
غلط نامصطلح93

انتقادِ آدم باید از آدم باشد95

رشادت در رسوخ97

مراقب رقیب باشید99

این جانبه شاعره ای هستم فارسی زبانه101

جهشِ سوق الجیشی103

تیترهای چپ اندر قیچی105

نتایج همه کَس کُش109

گفت وگو با طعم "واو" 112

نوروز؛از جشن تا عید114

لفت دادن در یک ثانیه116

پینگلیش؛ نوشتن به سبک دایناسورها118

این یکی شیر است که همرسانی می شود120

خرکیف و عصر هیروگلیف مدرن122

دستم رو بگیر، نه دستمُ  و نه دستم و125

غلط کردی که خوب نوشتی130

یک فقره ویرایش سیاسی132

زنگ آخر: ویراستار یا وَویراستار؟134
===============================

پینگلیش؛ نوشتن به سبک دایناسورها

شاید این جوک تلگرامی به شما هم رسیده باشد که کسی از دوستش می پرسد:"قبراق درست است یا قبراغ یا غبراغ یا :غبراق؟" و دوستش جواب میدهد

 "Ghebragh"

 املای این کلمه، که ریشۀ ترکی دارد و به معنای چابک و چست و چالاک است، هم به صورت غبراق ضبط شده،هم قبراق و هم غبراغ. اما از این واژه چند املایی که بگذریم،آن فارسینگلیسی یا پینگلیش نوشتن اصل ماجراست که انگار خیلی ها را از دردسر غلط های املایی خلاص کرده. اگر صرفآ از روی تنبلی یا کم سوادی، مدعیِ ضرورت تغییر خط فارسی نباشیم و خط فارسی را یکی از سرمایه های ملی و فرهنگی بدانیم، پینگلیش نوشتن خودش از عجیب ترین عادت های امروز برخی از ماست. خصوصآ وقتی که امروزه هرکاربری با هر ابزاری، املان نوشتن به فارسی را به سادگی در اختیار دارد.

اما از این یک مورد هم بگذریم،خودِ اصطلاح "فینگلیش" است که نادانسته آن را به جای پینگلیش و فارسینگلیسی به کار می بریم. فینگلیش از ابتکارهای ایرانی ها نیست. حدود صد سال پیش، مهاجران فنلاندی در آمریکا و کانادا شروع کردند به فنلاندی کردن کلمه های انگلیسی. 

اغلبِ این مهاجرانِ اولیه کم سواد بودند و برای همین انگلیسی را کامل یاد نگرفتند و فینگلیشِ قدیم را ساختند. چندی بعد نسل های جدیدتر هم فینگلیش جدید را ساختند که در آن، وقتی مفهومی در انگلیسی فقط با یک کلمه بیان می شد و معادل آن در زبان فنلاندی به چند کلمه نیاز داشت، این معادل ها را هم وارد زبان خودشان کردند.

القصه،اصطلاح "فینگلیش" از ترکیب فنلاندی با انگلیسی ساخته شد و صد سال بعد، با ورود اینترنت و موبایل به ایران، ما هم به آن آلوده شدیم و حتی امروزه که امکان فارسی نوشتن داریم، برخی از ما همچنان به آن مبتلاییم و پشت غلط های املایی مان مخفی می شویم و به آن به جای "پینگلیش" یا "فارسینگلیش"، می گوییم " فینگلیش"، مثل فنلاندی ها.

نه همه،ولی بیشتر پینگلیش نویسان کسانی هستند که نه انگلیسی را خوب می دانند و نه فارسی را و مهم تر این که در همین روش هم الِی ماشاءَالّله رسم الخط های محیرالعقول داریم.مثلآ کلمۀ"بعدآ" را یکی می نویسد(*)،یکی می نویسد(+) و یکی هم می نویسد(*+) یا کلمۀ "خوب" را یکی می نویسد (++)،یکی می نویسد (**)،یکی می نویسد(+*+)و یکی هم می نویسد(**+) یعنی در رسم الخط فارسی کم تشتت داریم، حالا باید غصۀ رسم الخط پینگلیش را هم بخوریم و سر گیجه بگیریم.

تا کی شود که سرنوشتِ نسل پینگلیش نویسان هم به سرنوشت دایناسورها پیوند بخورد و برسیم سر وقت بدبختی های فارسی نوشتنِ خودمان.

(*)Badan (+)Ba'dan (*+)Baadan 

(++)Khob (**)Khub (+*+)Khoob (**+)Khoub