#کتاب_مزخرفات_فارسی_قسمت48م

بازنویسی کلیت کتاب 'مزخرفات فارسی'

رضا شکراللهی

انتشارات ققنوس،زمستان1396

چاپ ششم 1398

هزار و صد نسخه
=====================================
فهرست

مقدمه9

زنگ اول: شیرینی زبان11

ِگردن نازکِ زبان مادری14

هکسره حق مسلم ماست16

دستاوردهایی که با پا می آوریم18

در ستایشِ کردن21

منتظران متوقع23

مختلفِ گوناگونِ پر شمارِ متفاوت26

29!راجبه حیضّ انتفا

مزخرفاتِ لایتَچَسَبک32

لشکر گاف35

یدک کشیِ ورزشی و سیاسی37

کلنجار39

دستمال قیصریه در قیطریه42

44معلق بازی پیش غازی یا قاضی؟

سنگی برای واکندن، سنگی برای به سینه زدن46

بحث شیرین پنبه زنی 48

50!چه کشکی،چه پشمی،چه دوغی

مَثَل های "آب"دارِ خشکیده52

دمار روزگار یعنی کجا؟54

دو دلار بده آش57

اکبر مشتی مندلی59

دروغ حناق هست یا نیست؟61

ثواب و کباب و صواب64

66دست مریزاد یا پس مریضاد

تصفیه حساب یا تسویه حساب68

محذور و محظور و معذور71

74!خبرگضاری

پیشخان یا پیشخوان؟76

کج دار و مریز79

انضباط دسته دار81

غلت زدن در غلط83

اِعمالِ قانون را صرف نکنید87

جیگر یا میانجیگر؟89

90آپاراتی تسلیت
غلط نامصطلح93

انتقادِ آدم باید از آدم باشد95

رشادت در رسوخ97

مراقب رقیب باشید99

این جانبه شاعره ای هستم فارسی زبانه101

جهشِ سوق الجیشی103

تیترهای چپ اندر قیچی105

نتایج همه کَس کُش109

گفت وگو با طعم "واو" 112

نوروز؛از جشن تا عید114

لفت دادن در یک ثانیه116

پینگلیش؛ نوشتن به سبک دایناسورها118

این یکی شیر است که همرسانی می شود120

خرکیف و عصر هیروگلیف مدرن122

دستم رو بگیر، نه دستمُ  و نه دستم و125

غلط کردی که خوب نوشتی130

یک فقره ویرایش سیاسی132

زنگ آخر: ویراستار یا وَویراستار؟134
=================================

خرکیف و عصر هیروگلیف مدرن

تا ما بیاییم و تصمیم بگیریم که به اِموجی ها بگوییم تصویر نگاشت یا شکلک یا صورتک یا حتی اسمایلی،فرهنگ انگلیسی آکسفورد به رسم سالانه اش، یکی از همین شکلک های معروف را به عنوان لغت سال 2015 انتخاب و اعلام کرد. از بس این انگلیسی جماعت بی کارند و فضول! حالا کدام شکلک؟ همین که طرف از زور خنده و خوشی، اشک از چشم هایش قلنبه زده بیرون. همان "مُردم از خنده" یا "خر کیف شدن" خودمان.

با این حساب، اولین بار است که یک پیکتوگراف( یا همان تصویر نگاشت) خودش را در دل "کلمه ها" جا می کند. جماعت علاف انتشارات دانشگاه آکسفورد به جای این که بنشینند این همه معضل جوامع اروپایی و آمریکایی را حل کنند، نشسته اند حساب کرده اند و دیده اند اموجی خنده و اشک شوق در سال 2015 بیشتر از هر اموجی دیگری در شبکه های اجتماعی استفاده شده است. مثلآ در همان بریتانیای خودشان،20 در صد از کل اموجی های رد و بدل شده، همین شکلکِ ظاهرآ مسخره بوده، در حالی که در سال 2014 فقط 4 درصد از شکلک ها این بوده. یا مثلآ میزان استفاده از این اموجی در میان آمریکایی های جهانخوار از 9 در صد در سال 2014 رسیده به 17 در صد در امسالِ میلادی.

حالا ما هر چه زور می زنیم به زبان انگلیسی، با این همه انعطاف و زایشی که دارد،غبطه نخوریم، مگر می شود! مثلآ به خودِ همین کلمۀ اموجی(*) دقت کنید. اصل این کلمه اصلآ انگلیسی نیست، اما الان کیست که آن را انگلیسی تلقی نکند؟ اموجی یک برساختۀ ژاپنی است از ترکیب (ای+) به معنای تصویر و (+*) به مفهوم کاراکتر و علامت. اولین اموجی را هم یک ژاپنی در اواخر دهۀ نود ساخت و خیلی سریع به بخشی از فرهنگ ارتباطی تلفنی ژاپنی ها تبدیل شد که در آن زمان از یک نرم افزار محلی روی تلفن هایشان استفاده می کردند.

بعدا این مشکل پیش آمد که تلفن های خارج از ژاپن،از نظر فنی، درکی از این اموجی ها نداشتند. بنابراین پای یونیکد به میان آمد و در مدت زمانی حدودآ ده ساله،اموجی ها کارکرد بین المللی یافتند.خب ما هم بخشی از این بین الملل هستیم که اتفاقآ در استفاده از تکنولوژی های روز، قیافه مان اصلآ و ابدآ به جهان سومی ها نمی خورد. صبح تا شب، و گاهی هم شب تا صبح،زرت و زرت با انواع شکلک ها با هم حرف می زنیم. فقط نمی دانم چرا خیلی از ما هنوز فرق شکلک ها را نمی دانیم.

مثلآ طرف همکارمان است و فقط آدرس یک سایت را پرسیده، ما در جواب برایش شکلک قلب می فرستیم. خب که چی؟ یا مثلآ گیر داده ایم به یک انگشت شستِ بی ریخت و پای هر خبر دروغ و شایعه و مزخرفی چند شست بی ریخت از خودمان صادر می کنیم. یعنی درست زمانی که این اینگیلیسی های از خدا بی خبر نشسته اند و رد و بدل شدن این علامت ها را می شمارند و بررسی می کنند، ما حتی دقت نمی کنیم که هر شکلک جایی و هر نکته مکانی دارد. شبانه روز فقط شکلک در می آوریم.

اما مسئله که فقط به همین جا ختم نمی شود. من شک ندارم آکسفوردی های فلان فلان شده، فقط برای تحقیر ما بوده که این تحقیق را انجام داده اند و لغت سال راهم شکلکِ خر کیف شدن اعلام کرده اند. وگرنه چه معنی دارد که وقتی ما ایرانیان، امسال و پارسال و پیرارسال و پسِ پیرارسال و پسِ پس پیرارسال و خلاصه چندین سال است که بیشتر از هر چیزی از شکلک تعجب و حیرت استفاده کرده ایم و می کنیم، این اینگیلیسی ها و آمریکایی ها کلمۀ محبوبشان شکلکِ "خر کیف" شدن باشد؟ یقینآ این هم کارِ اینگلیسی هاست و لاغیر.

(*)Emoji (+)E (+*)Moji