پسوند " بازی " و دیگر ترکیبات آن : از کتاب کوچه احمد شاملو

با همکاری آیدا سرکیسیان

حرف ب دفتر اول , قسمت دوازدهم

****************************************

1327(1296) Rajjale--رجاله بازی

رجاله , در اصطلاح قدیم عربان , جنگجویان پیاده را می گفته اند در برابر جنگجویان سوار . شاید از آن جا که در آن جنگ ها فرد سوار بر پیاده برتری می داشته و لامحاله آن کس پیاده می مانده که نمی توانسته اسبی یا شتری از برای خود بخرد , این اصطلاح به بی سر و پایان و مردم تهیدست و فاقد احترام و شخصیت اطلاق شده است . اا و اما رجاله بازی به معنی بی آبروئی است : رفتار کسی که از هیاهو و رسوائی و گرد آوردن مردم بر خود ابائی ندارد. اا مترادف 1310/ 5 اا به صورت 1354 نیز می آید .

1328(1296) رقاص بازی

. رفتار رقاصان. شیوه سبکسران . اا مترادف 1337 * قرتی گری [یا گیری]  از مترادفات 1297 نیز هست . 

1329(1296) روباه بازی

حیله گری . اقدام به مکر و حیله برای فریب دادن اشخاص : "فکر نکن من دست روی دست می گذارم و می نشینم که او با روباه بازی هایش مرا فریب بدهد !"

1330(1296)  زبان بازی

فریفتن مردم به سخنان چرب و نرم . تحمیق اشخاص, از طریق چرب زبانی و نفوذ کلام . اا مترادف 1312 .

1331(1296)  safte / sefte  سفته بازی

نوعی کلاه برداری "قانونی" است : سفته باز, با جلب همکاری بانک ها یا توصیه و مساعدت مقامات صاحب نفوذ, در مقابل سفته مبالغ کلانی به نرخ رسمی (مثلا صدی شش)از بانک ها وام گرفته ,همان پول را از قراری صدی بیست به تجاری که نیازمند نقدینه های سنگینند ولی مقررات بانکی پاپیچشان شده یا با کارشکنی های مقامات بانکی رو به رو شده اند وام می دهند و از این راه و هزاران راه نادرست دیگر صاحب میلیون ها ثروت می شوند . سفته بازی بخصوص در سالهائی که به عللی از قبیل قحطی یا  جنگ ترقی قیمت ها سریع تر است بیشت تر از هر وقت دیگر رواج می یابد و خود از عوامل بزرگ هرج و مرج های اقتصادی است : " پس تو نمی دانستی که این پدر سوخته همه ثروتش را از راه سفته بازی در می آورد؟ "


ادامه دارد : پیمان پایدار